Uroczystą Mszą św., wystawą grafik Artura Grottgera, projekcjami filmów dokumentalnych oraz pokazem z użyciem historycznej broni zainaugurowano w Łomiankach całoroczne obchody 150 rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Uroczystości zorganizował Urząd Miasta, Społeczny Komitet Obchodów 150 Rocznicy Powstania Styczniowego oraz Stowarzyszenie Dobro Wspólne.

Powstanie Styczniowe 1863 -1864 było największym i najtragiczniejszym zrywem narodowym w XIX wieku oraz ostatnim – wspólnym – wystąpienia narodów I Rzeczypospolitej przeciw carskiej Rosji. Dla wielu było i jest zbiorowym szaleństwem ale bez krwi kosynierów, którzy poszli „ …bo takie dziedzictwo wziął po dziadkach wnuk, nikt nie pytał o nic, a wszyscy wiedzieli, za co idą walczyć, komu płacić dług ‘’ ( E. Słoński), nie byłoby Listopada 1918 i Sierpnia 1980. Stało się ważnym etapem w budowaniu nowoczesnego społeczeństwa i niepodległego Państwa Polskiego. Do dziś heroizm i poświęcenie powstańców styczniowych nie znajduje należytego szacunku: Przez środowisko z ul. Czerskiej określani są mianem terrorystów, Ruch Palikota i Platforma Obywatelska sprzeciwiły się przyjęciu uchwały proklamującej rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. Większą odwagą wykazał się Sejm Litwy.

Z tego względu większość środowisk patriotycznych w Polsce postanowiło samodzielnie, bez udziału administracji państwowej, zorganizować obchody tej ważnej rocznicy. W organizacje uroczystości włączyły się również Łomianki. Ponad 500 uczniów, nauczycieli, mieszkańców oraz przedstawicieli władz samorządowych uczestniczyło 25 lutego 2013r. w auli Integracyjnego Centrum Dydaktyczno – Sportowego w inauguracyjnych spotkaniach.

W okolicznościowym przemówieniu Burmistrz Łomianek Tomasz Dąbrowski stwierdził, iż Polaków zgubiła „. … prywata, buta i bohaterszczyzna. Wspominając bohaterów z roku 1863 powinniśmy pomyśleć o jedności w działaniu dla dobra Rzeczypospolitej. Przegrali „biali” i „czerwoni”, przegrała Polska i marzenia o wolności , przegrali wszyscy, gdyż nie potrafili się zjednoczyć. Pomyślmy o tym.”. Przewodnicząca lokalnego Społecznego Komitetu Obchodów 150 Rocznicy Powstania Styczniowego, radna miejska Sławomira Laskowska przedstawiła jego skład, zaprezentowała projekty dalszych działań, zaapelowała do młodzieży oraz nauczycieli o pomoc przy ich realizacji. Reprezentująca Stowarzyszenie Dobro Wspólne Agnieszka Bogdan przybliżyła historię walk powstańczych na terenie Puszczy Kampinoskiej. W krótkiej prezentacji pasjonat historii, artysta – jubiler Krzysztof Śniegocki zaprezentował wybrane elementy „czarnej biżuterii” noszonej przez kobiety na znak solidarności z ruchem niepodległościowym. Uczestnicy obejrzeli relacje filmową z inscenizacji walk w 1863 w Przasnyszu oraz fabularyzowany dokument pt. „Człowiek świętego imienia. Rzecz o Romualdzie Traugucie”.

Członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej 14 Pułku Strzelców Syberyjskich z Przasnysza Mariusz Maciaszczyk i Bartosz Baraniecki zapoznali uczniów z realiami sprzed 150 lat, zaprezentowali elementy umundurowania, przybliżyli działanie i typy uzbrojenia powstańców od kos po broń palną. Po teorii przyszedł czas na praktykę. Pod czujnym okiem rekonstruktorów oraz Straży Miejskiej przed budynkiem ICDS odbył się pokaz – wraz z misterną procedurą przygotowania – strzałów z broni czarno prochowej odpalanej skałkowa i kapiszonowo. Część uczniów skorzystała z możliwości samodzielnego oddania strzału z historycznej broni.

Spotkanie prowadził Miłosz Manasterski, poeta, członek Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich, dyrektor Domu Kultury w Łomiankach.

W holu ICDS zaprezentowano wystawę „Powiew Wolności 1863” przygotowaną i udostępnioną przez GRH 14 Pułku Strzelców Syberyjskich z Przasnysza. Dwadzieścia reprodukcji grafik Artura Grottgera w znakomity sposób uzupełniło klimat spotkania. W skład wystawy wchodzą prace artysty z cyklu „”Warszawa I”” (1861), „”Warszawa II”” (1862), „”Polonia”” (1863) i „”Lituania”” (1864-1866), poświęcone wydarzeniom poprzedzającym wybuch powstania styczniowego, ukazujące jego dramatyczne epizody i następujące po nim akty represji ze strony zaborcy, Dotychczas wystawę prezentowano w Przasnyszu, Grodzisku Maz., Błoniu. Od 30 stycznia dostępna jest dla zwiedzających w budynku Wydziału Studiów nad Rodziną Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Łomiankach ul. K.K. Baczyńskiego 9.

W asyście pocztów sztandarowych oraz z udziałem władz Łomianek 27 stycznia o godz. 10 w kościele św. Małgorzaty została odprawiona uroczysta Msza św. w intencji poległych w czasie Powstania Styczniowego. W patriotycznej homilii ks. dr Marek Kiliszek wspomniał o kluczowej roli jaką powstańczy zryw odegrał na kształt przyszłej Polski, podkreślił jego wpływ w budowaniu narodowej tożsamości oraz zaapelował o godne upamiętnienie heroizmu narodów walczących w XIX wieku o wolną i niepodległą Rzeczpospolitą. Wierni obejrzeli wystawę „Powiew Wolności 1863”.

Uroczystości zostały zorganizowane przez Urząd Miasta oraz powołany 10 stycznia 2013r. Społeczny Komitet Obchodów 150 Rocznicy Powstania Styczniowego. W jego skład wchodzą kombatanci, dyrektorzy lokalnych szkół, działacze Stowarzyszenia Dobro Wspólne oraz łomiankowscy społecznicy. Przez cały rok w naszej gminie odbywać się będą spotkania poświęcone tej tematyce.

Tomasz Szostek // www.solidarni.waw.pl

„