Rok 2014 jest wyjątkowy. Nie tylko dwukrotnie weźmiemy udział w wyborach (eurowybory i wybory samorządowe), ale także przywołujemy w pamięci szczególne momenty najnowszej historii Polski.

25 lat temu, 4 czerwca 1989 r. odbyły się pierwsze, częściowo wolne wybory do Sejmu i wolne wyborydo Senatu, które odwróciły porządek rzeczy i przewróciły panujący przez ponad 40 lat ustrój socjalistyczny. Wzięłow nich udział 62% uprawnionych do głosowania. W wyborach do Senatu kandydaci Komitetu Obywatelskiego„Solidarność” uzyskali 92 mandaty, strona rządowa ani jednego. Z kolei w wyborach do Sejmu „Solidarność”uzyskała 160 ze 161 możliwych do zdobycia przez nią miejsc. Zwycięstwo było miażdżące, a jego rozmiaryzaskoczyły nie tylko komunistów, ale także opozycję, która czuła ciężar ogromnej odpowiedzialności za państwo.Wziął ją na siebie Tadeusz Mazowiecki, pierwszy premier nowego, wolnego rządu.Symbolem wydarzeń stały się plakaty reklamujące kandydatów „Solidarności” z Lechem Wałęsą oraz banerTomasza Sarneckiego z postacią Gary Coopera, zachęcający do udziału w wyborach hasłem: „W samo południe4 czerwca 1989”. To po tych wyborach Joanna Szczepkowska w Dzienniku Telewizyjnym wypowiedziała słynnezdanie: „Proszę państwa, 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm”.

15 lat temu, 12 marca 1999 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem NATO. Tego dniaw Independence w USA Minister Spraw Zagranicznych RP Bronisław Geremek, składając na ręce SekretarzStanu Madeleine Albright akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego, oficjalnie potwierdziłwstąpienie Polski do NATO. Przystąpienie do Sojuszu było efektem 10 lat starań kolejnych rządów, alenarzuciło też obowiązek spełnienia i utrzymania wymogów, dotyczącychm.in. wyposażenia i modernizacji wojska. Dla Polski istotna była i jest,szczególnie w obliczu ostatnich wydarzeń na Ukrainie, „muszkieterowska”gwarancja wspólnej obrony „jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”,polegająca na tym, że zbrojna napaść na jednego sojusznika, będzie uważanaza atak na wszystkich i wymaga wspólnej obrony.

10 lat temu, 1 maja 2004 r. staliśmy się członkiem Unii Europejskiej.Dostaliśmy kolejną szansę rozwoju. Nie wszyscy wyrażali jednak radość z tegopowodu. Pojawiły się opinie o zagrożeniu utratą suwerenności, tożsamości, czynadmiernej ingerencji UE w wewnętrzne sprawy kraju, szczególnie słyszalnew ostatniej kampanii wyborczej do Europarlamentu. Szerokim strumieniemzaczęły płynąć do Polski unijne środki, a jednocześnie stanęliśmy w obliczuwielkiego, światowego kryzysu. Granice państw otworzyły się przed nami, alewielu naszych znajomych wyjechało na stałe. Jednak bilans ostatnich 10 lat jestpozytywny, mamy lub będziemy mieć nowe drogi, lotniska, dodatkowe zajęciadla dzieci w szkołach, przed nami też nowy 7-letni budżet unijny z największąw historii pulą środków dla Polski.

Jesteśmy zupełnie innym państwem niż w 2004, 1999 czy 1989 r. Nigdy też nie dowiemy się, jak wyglądałabysytuacja Polski gdybyśmy nie przystąpili do Unii czy NATO lub gdybywybory ’89 roku zakończyły się innym wynikiem. Nie wyobrażam sobietakiego eksperymentu, trudno nawet pokusić się o porównanie z innymikrajami, o zbliżonej wielkości, historii i sytuacji, nie będącymi w podobnejorganizacji. Dlatego, że nie ma takich państw. Każdy sam tworzy swojąhistorię i buduje własne doświadczenie. Obyśmy potrafili uczyć się nawłasnych błędach i sukcesach oraz mądrze korzystać z doświadczeniazdobytego dzięki tym trzem wielkim, polskim, symbolicznym wydarzeniom.

Sylwia Maksim-Wójcicka

Apel do czytelników
Tekst pt. „25, 15, 10…”miał być zupełnie inny.Planowaliśmy opisać wybory1989 roku z perspektywyŁomianek. Okazało sięto bardzo trudne. Niedotarliśmy niestety do osóbzaangażowanych w kampanięwyborczą po stronie KO„Solidarność”. Niemożliwejednak, że takich osób niema. Dlatego zwracamy sięz apelem do czytelnikówmiesięcznika ŁOMIANKI.INFO,o przesłanie Państwa opinii,doświadczeń i historiizwiązanych z wyboramiw 1989 r. w Łomiankach.Prosimy o informacje w formiemailowej lub telefonicznej.Skontaktujemy sięz każdą osobą, która wyrazichęć przekazania swojejrelacji. Warto utworzyćłomiankowskie archiwumwydarzeń z tamtego czasu.

Redakcja ŁOMIANKI.INFO